Trong quá trình mua bán và sử dụng thực phẩm, nếu bạn không bảo quản thực phẩm tốt thì rất dễ bị vi khuẩn có hại xâm nhập vào. Bảo quản thực phẩm là khâu quan trọng để phòng tránh nhiễm độc thực phẩm do vi khuẩn gây nên.
1. Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn
Thực phẩm bị nhiễm độc có thể là do những sai lầm trong quá trình bảo quản thực phẩm hoặc cũng có thể do chình chất hóa học còn xót lạ trong thời gian nuôi trồng, chế biến, nấu nướng hoặc do sự tương tác của các thành phần với nhau trong thực phẩm.
Vì thế, có thể chia thành 2 loại ngộ độc chính sau:
- Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn và độc tố của vi khuẩn.
- Ngộ độc thực phẩm không do vi khuẩn.
Ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn gây ra là tình trạng chính và thường hay gặp trong các vụ ngộ độc tại bếp ăn tập thể như ở các trường học bán trú, các xí nghiệp sản xuất, các buổi liên hoan hay lễ cưới… Vi khuẩn gây ngộ độc đa số là nhóm vi khuẩn đường ruột, khả năng gây bệnh của nhóm này yếu nên để gây bệnh phải có một lượng lớn thức ăn. Ngộ độc thực phẩm loại này thường xảy ra trong vòng vài giờ đến một ngày sau khi ăn các thực phẩm bị nhiễm này.
Các loại thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn và gây ra ngộ độc có thể kể tới là:
- Các loại thực phẩm nguồn gốc động vật có giá trị dinh dưỡng cao như thịt lợn, bò, trâu, ngựa… hay gia cầm như gà, vịt.
- Thủy, hải sản như cá, tôm, lươn, ốc, ếch… Sữa và các chế phẩm của sữa như bơ, pho mát. Trứng và các chế phẩm của trứng cũng gây hay bị nhiễm vi khuẩn gây độc
- Các thực phẩm nguồn gốc thực vật thì ít xảy ra hơn. Tuy vậy ngày nay cần chống sâu bệnh, năng suất cao nên người trồng trọt cũng dùng nhiều thuốc trừ sâu, nếu không bảo đảm quy cách cũng dễ gây ngộ độc.
Việc thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn có thể kể tới nguyên nhân là thực phẩm có độ ẩm cao, pH kiềm và có trạng thái lý hóa thuận lợi cho việc nhiễm khuẩn.
Vì thế nếu không được bảo quản, chế biến đúng quy trình vệ sinh an toàn thì vi khuẩn sẽ phát triển nhanh, mạnh mẽ trong toàn khối thực phẩm. Đặc biệt là các thực phẩm lỏng như sữa, trứng và các thực phẩm nghiền băm nhỏ như patê, thịt băm, rất dễ nhiễm khuẩn cũng như các thực phẩm nhóm thủy hải sản dễ bị phân hủy: khi thịt bị nghiền thì kết cấu của mỗi cơ bị mất và màng cơ là hàng rào bảo vệ tự nhiên bị phá hủy, khi đó vi khuẩn xâm nhập vào toàn bộ khối thịt, còn dịch của thịt chảy ra là môi trường rất thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và lan rộng.
Theo thử nghệmcủa các nhà khoa học thì thử nghiền 1g thịt tươi, ngay sau đó kiểm dịch có gần 2 triệu vi khuẩn, chỉ sau 24 giờ số vi khuẩn đã tăng lên xấp xỉ 100 lần.
2. Biện pháp phòng tránh nhiễm độc thực phẩm do vi khuẩn
- Để phòng tránh nhiễm độc thực phẩm do vi khuẩn thì một khâu quan trọng chính là giết mổ và chế biến thực phẩm cần phải đảm bảo vệ sinh sạch sẽ. Nguồn nước dùng cho chế biến cũng cần được kiểm tra và thanh lọc.
- Thường xuyên kiểm tra định kỳ sức khỏe người tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm. Đặc biệt là người nấu ăn hằng ngày trong các bếp ăn tập thể nhất là bếp ăn của các cháu nhà trẻ, mẫu giáo. Theo thông báo của WHO, một khảo sát gần đây cho thấy trẻ em dưới 5 tuổi là nhóm dễ bị ngộ độc thực phẩm và mắc tiêu chảy nhất do các cháu nhỏ, sức đề kháng kém.
- Thời gian lưu trữ thức ăn đã chế biến và nghiền nhỏ cũng cần đảm bảo vì với loại thức ăn này để kéo dài sẽ tăng độ nhiễm khuẩn nếu mất vệ sinh.
- Các loại thức ăn, nước uống phải được nấu chín, đun sôi trước khi sử dụng. Thực hiện khẩu hiệu “ăn chín, uống sôi”.
Nguồn: SKDS
