Các túi thừa của ống tiêu hóa phần lớn xảy ra ở đại tràng, thường gặp ở đại tràng sigma và đại tràng trái… Khi vi khuẩn thường có trong phân đại tràng phát triển mạnh khiến viêm túi thừa, các nhiễm khuẩn này có thể lan ra ngoài vách đại tràng tạo thành túi mủ tại chỗ hay viêm phúc mạc rất nguy hiểm. Cùng tìm hiểu các biểu hiện của viêm túi thừa đại tràng để có biện pháp phòng trị hiệu quả.
Túi thừa đại tràng là gì?
Vách đại tràng có cấu tạo 4 lớp đều đặn không có chỗ nào bị lõm sâu, nếu có một cấu tạo nào bị lõm sâu vào trong vách của đại tràng, đó chính là hình ảnh các túi thừa đại tràng.
Phần lớn các túi thừa của ống tiêu hóa nằm ở đại tràng, có tới 95% ở đại tràng sigma, 5% ở manh tràng và có rất ít khi xuất hiện ở các vị trí khác.
Khi phân nhỏ vì thiếu chất xơ chẳng hạn, phân sẽ cứng và khó bài tiết ra ngoài. Ðể có thể tống xuất phân ra ngoài, đại tràng phải co thắt nhiều hơn, đồng thời người ta cũng dùng nhiều sức để rặn khi đi cầu, như thế làm gia tăng áp lực trong đại tràng. Vách của đại tràng có khi không đồng đều về cấu tạo, có những chỗ vách bị yếu so với phần xung quanh và khi áp lực ruột gia tăng, niêm mạc của những chỗ yếu đó sẽ bị đẩy ra ngoài qua vách ruột yếu và tạo thành cái túi nhỏ, thường lớn 1-2cm, đôi khi lớn 5-6cm.
Triệu chứng nhận biết viêm túi thừa đại tràng
Phần lớn người bệnh túi thừa đại tràng không có biểu hiện lâm sàng. Số còn lại gặp phải một số triệu chứng như:
- Đau bụng, thường là ở vùng bụng trái
- Trướng bụng đầy hơi
- Rối loạn đại tiện, thường là táo bón đôi khi đi phân lỏng hoặc phân có máu
Các triệu chứng của bệnh rất khó phân biệt với hội chứng ruột kích thích. Trong trường hợp túi thừa bị nhiễm khuẩn (viêm túi thừa), ngoài đau bụng bệnh nhân có thể có các triệu chứng như:
- Nôn
- Đi ngoài phân lỏng
- Sốt, thậm chí sốt cao rét run
Túi thừa cũng có thể áp-xe hóa, rò, thậm chí thủng gây chảy máu, nhiễm khuẩn ổ bụng rất nguy hiểm. Việc chẩn đoán túi thừa dựa vào các triệu chứng của bệnh nhân đồng thời với việc thăm khám hậu môn trực tràng kết hợp chụp Xquang đại tràng có bơm thuốc cản quang và nội soi đại tràng ống mềm.
Viêm túi thừa đại tràng có nguy hiểm không?
Bệnh lý này thường gặp ở những người ăn ít rau và chất xơ nên thường bị táo bón, tăng áp lực trong lòng đại tràng. Ngoài ra, đoạn đại tràng sigma cũng là đoạn đại tràng có kích thước nhỏ hơn các đoạn đại tràng khác nên càng gia tăng áp lực trong ruột nhiều hơn và như thế cũng phần nào giải thích tại sao túi thừa xảy ra ở đoạn ruột sigma này nhiều hơn.
Áp lực trong đại tràng chỉ là yếu tố để đưa đến bệnh túi thừa hơn vì còn có nhiều trường hợp khác không bị táo bón, không tăng áp lực đại tràng mà vẫn có thể bị bệnh túi thừa đại tràng. Về cấu tạo cơ thể học, túi thừa có cấu tạo giống vách đại tràng, nhưng mỏng hơn, gồm có lớp niêm mạc bao bọc ở trong, lớp dưới niêm mạc ở ngoài, rồi đến lớp cơ và ngoại mạc. Túi thừa có thể chỉ nằm trong vách của đại tràng, hay thòi ra ngoài ngoại mạc của đại tràng, lúc đó lớp cơ của túi thừa có thể rất mỏng hay không có, thành ra nếu túi thừa thòi ra ngoài thì có thể dễ bị vỡ hay thủng.
Khi túi thừa nhiễm khuẩn gây viêm túi thừa, viêm ở trong hoặc ở quanh túi thừa. Do túi thừa thường chứa phân bị mắc kẹt trong lòng túi nên lâu dần nó đóng thành cục đá phân làm nghẽn lòng túi thừa và ép vách túi thừa
Nếu nhiễm khuẩn nhiều, vách túi thừa có thể bị hủy hoại và nhiễm khuẩn lan ra ngoài vách đại tràng, tạo thành túi mủ tại chỗ, hay làm viêm phúc mạc rất nguy hiểm, có thể chết người nếu không chữa kịp thời.
Điều trị viêm túi thừa như thế nào?
Việc điều trị chủ yếu là chữa nhiễm khuẩn, cho ruột nghỉ ngơi và giảm các biến chứng tối đa. Nếu bệnh nhẹ và không có biến chứng có thể điều trị ngoại khoa bằng kháng sinh và thuốc giảm đau, chống co thắt theo chỉ định của bác sĩ. Để ruột nghỉ ngơi, bệnh nhân có thể nhịn ăn hoặc ăn ít vài ngày, sau đó dùng các thức ăn dạng lỏng cho tới khi hết đau.
Khi bệnh nặng, cơn đau nhiều, bệnh nhân phải được chữa trong bệnh viện để có thể truyền nước, kháng sinh vào tĩnh mạch và theo dõi diễn tiến cũng như biến chứng của bệnh. Với bệnh nặng, nếu thường xuyên tái phát hoặc những trường hợp 3 ngày chữa bằng kháng sinh mà không giảm bệnh, bị viêm ruột, có túi mủ, hay viêm phúc mạc, phải phẫu thuật cắt bỏ đoạn ruột bị bệnh.
- Nếu mổ có kế hoạch, thường an toàn, ít để lại di chứng và tử vong thấp, vì có thời gian chuẩn bị mổ trong điều kiện tốt nhất và sau khi cắt ruột, bác sĩ có thể nối ruột ngay.
- Nếu mổ cấp cứu, bác sĩ phải mổ hai lần, lần đầu cắt bỏ ruột, đưa ruột già ra vách bụng để bài tiết vào túi bụng, nhiều tuần sau mới mổ lại để nối hai đầu đại tràng với nhau
Nên đọc: Cách điều trị viêm đại tràng co thắt